?What are the duties of supervising engineers in the implementation of the building contrary to the approved plans
یکی از تخلفاتی که مالک یا سازندگان، در ساخت و ساز شهری مرتکب می شوند، اجرای ساختمان بر اساس سلیقه شخصی و یا نقشه های اجرایی است که با نقشه های مصوب از لحاظ سازه ای یا معماری مغایرت دارند.
اما ایراد کار اینجاست که در بسیاری موارد دیده‌شده که وقتی پرونده ساختمان در کمیسیون مطرح می‌شود، تخلفات آن‌قدر سنگین هستند که نمی‌توان با پرداخت جریمه، برگه عدم خلاف دریافت نمود و یا مبلغ جریمه بیش از سود حاصله از تخلف می‌شود و در هر دو صورت نیز مهندس ناظر یکی از کسانی است که هدف قرارگرفته و در صورت عدم انجام‌وظیفه قانونی خود که نوشتن گزارش‌ها در موعد مقرر هست، باید خود را علاوه بر محکومیت‌های انتظامی، آماده محکومیت‌های حقوقی در دادگاه و پرداخت درصدی از خسارت که بعضاً قابل‌توجه نیز هست، نماید.
اما وظیفه ناظر در برخورد با این‌گونه سازندگان متخلف چیست؟
مهندس ناظر بر اساس قوانین جاری در ساخت‌وساز شهری، مانند مقررات ملی و قانون شهرداری‌ها، موظف است بر اجرای ساختمان منطبق بر پروانه، نقشه‌های مصوب و مدارک فنی ضمیمه و نیز قوانین شهرسازی و مقررات ملی نظارت مستمر داشته و گزارشات خود را در موعد مقرر به مرجع صدور پروانه و سازمان استان اعلام نماید.
پس تا اینجا مشخص شد که ناظر باید گزارش تمام تخلفات مالک یا سازنده را در موعد مقرر اعلام نماید، اما برخورد مهندسین ناظر با انواع تخلفات بر اساس نوع و حساسیت آن‌ها متفاوت می‌باشد که در ادامه به شرح آن‌ها خواهیم پرداخت.
تخلفات معماری:
این دسته از تخلفات مانند جابجایی سرویس بهداشتی، اضافه کردن اتاق، تبدیل 2 واحد به یک واحد یا بالعکس، حذف بالکن و … که مهندس معمار در این موارد موظف است در گزارش خود قید نماید که مالک به‌هیچ‌عنوان نقشه‌های مصوب را رعایت نکرده و مطابق باسلیقه شخصی و یا نقشه‌های اجرایی که ممهور به مهر طراح نیست در حال اجرای مرحله سفت‌کاری یا نازک‌کاری هست.
در این گزارش لازم است تا ناظر دقیقاً به تخلفات مالک اشاره نماید.
در ضمن درصورتی‌که تخلفات معماری موجب کم شدن نور فضاهای مختلف گشته است، اگر مهندس ناظر در خصوص میزان نور این فضاها اطلاعات شهرسازی دارد که باید اظهارنظر نماید و در غیر این صورت باید در گزارش خود بنویسد مالک موظف به تأمین نور فضاهای مختلف، برابر قوانین شهرسازی می‌باشد.»
تخلفات سازه‌ای:
تخلفاتی اعم از حذف ستون، حذف یا کم کردن آویز تیر بتنی، جابجا کردن راه‌پله، کم کردن ارتفاع فونداسیون، کم کردن میلگرد مصرفی در اعضای سازه‌ای و…
در این موارد نیز مهندس ناظر سازه باید در موعد مقرر گزارش خود را به مرجع صدور پروانه و سازمان استان اعلام نموده و اشاره کند که اجرا بر اساس نقشه‌های اجرایی یا سلیقه شخصی صورت گرفته است و مالک نقشه‌های مصوب را رعایت نمی‌کند. همچنین درصورتی‌که ناظر بر اساس قضاوت مهندسی خود، تشخیص می‌دهد که تخلف سازه‌ای امکان ایجاد خطرات جانی برای کارگران یا اشخاص ثالث، قبل از پایان کار را دارد، باید با ذکر موارد ایمنی دستور توقف عملیات اجرایی را صادر نماید.
نکته: درهرصورت نباید دستور توقف در زمان گودبرداری صادر شود.
تخلفات مشترک بین سازه و معمار:
تخلفاتی اعم از اضافه کردن طول ستون‌ها، حذف نورگیر، کم کردن سطح بازشوی چاه آسانسور در سقف‌ها و…
در این موارد نیز مهندسان ناظر سازه و معمار باید در گزارشات خود به تک‌تک تخلفات اشاره نمایند. همچنین مهندس ناظر سازه باید تائید این تخلفات را منوط به ارائه تأییدیه از مهندس طراح نماید.
در صورت اضافه کردن طول ستون، احتمال این می‌رود که مالک قصد تغییر کاربری نیز دارد و مهندس ناظر باید در گزارش خود به این موضوع نیز اشاره نماید.